Hiện nay lượng khí thải nhà kính ngày càng tăng cao và biến đổi khí hậu nghiêm trọng hơn. Tín chỉ carbon nổi lên như một công cụ giúp các quốc gia, doanh nghiệp đo lường và giảm thiểu lượng khí carbon. Tuy nhiên, thuật ngữ “tín chỉ carbon” cũng còn khá mới lạ với nhiều người. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về khái niệm, lợi ích, lịch sử phát triển và hoạt động của tín chỉ carbon như thế nào trong bài viết này của Alternō ngay nhé!
1. Tín chỉ carbon là gì?
Tín chỉ carbon là chứng nhận cho phép một tổ chức thể hiện quyền phát thải một tấn khí carbon dioxide hoặc các khí nhà kính tương đương khác vào bầu khí quyển. Các tín chỉ này được cấp phát trong các chương trình giảm thiểu khí thải, nơi các doanh nghiệp hoặc quốc gia có thể mua bán hoặc trao đổi.
Tìm hiểu về định nghĩa tín chỉ carbon là gì?
2. Lợi ích của tín chỉ carbon
Tín chỉ carbon mang lại lợi ích to lớn cho cả môi trường và nền kinh tế như sau:
- Bảo vệ môi trường: Tín chỉ carbon giúp giảm lượng thải nhà kính, góp phần vào nỗ lực chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
- Thúc đẩy phát triển bền vững: Tín chỉ carbon được tích hợp vào chiến lược, khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng công nghệ xanh, năng lượng tái tạo và cải tiến quy trình sản xuất, thể hiện sự cam kết của họ và tạo động lực cho sự phát triển bền vững.
- Tạo cơ hội kinh tế: Thị trường carbon tạo ra cơ hội kinh tế mới cho các doanh nghiệp, cho phép họ kiếm thêm thu nhập từ việc bán tín chỉ thừa hoặc các dự án giảm phát thải.
- Xây dựng giá trị thương hiệu: Việc tham gia vào thị trường này còn nâng cao hình ảnh và uy tín của doanh nghiệp, khi họ thể hiện cam kết với trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường.
3. Cơ chế hoạt động của tín chỉ carbon
Việc buôn bán tín chỉ carbon được quản lý bởi các tổ chức quốc tế hoặc chính phủ đặt ra giới hạn về lượng khí nhà kính có thể thải ra cho các doanh nghiệp. Giới hạn này được điều chỉnh định kỳ hàng năm. Nếu vượt quá giới quy định, doanh nghiệp cần phải mua tín chỉ carbon hoặc chi trả bổ sung. Còn nếu không vượt quá giới hạn hay giảm được lượng khí thải xuống dưới mức đó thì họ có thể bán tín chỉ thừa hoặc chuyển nhượng cho các tổ chức khác cần tăng lượng phát thải.
Tín chỉ carbon được đặt ra giới hạn về lượng khí thải ra môi trường
4. Thị trường tín chỉ carbon là gì?
Thị trường tín chỉ carbon là một cơ chế kinh tế quan trọng giúp doanh nghiệp và tổ chức điều chỉnh lượng khí thải CO2 của mình thông qua việc mua bán tín chỉ carbon. Khái niệm này xuất phát từ Nghị định thư Kyoto năm 1997 về biến đổi khí hậu, trong đó thị trường tín chỉ carbon được xem là một trong những giải pháp chủ chốt nhằm giảm phát thải khí nhà kính và hạn chế biến đổi khí hậu.
Các doanh nghiệp có lượng phát thải lớn phải mua tín chỉ carbon để được phép phát thải thêm, trong khi những tổ chức có khả năng giảm hoặc lưu trữ khí thải có thể bán tín chỉ carbon để thu lợi nhuận. Đây là cách hiệu quả để điều chỉnh và kiểm soát lượng phát thải, góp phần bảo vệ môi trường và thúc đẩy sự phát triển bền vững.
Thị trường tín chỉ carbon là nơi tổ chức mua bán tín chỉ
5. Lịch sử phát triển của thị trường carbon
Thị trường carbon có nguồn gốc từ Nghị định thư Kyoto của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu năm 1997. Dựa theo Nghị định này, các quốc gia có dư thừa quyền phát thải được bán hoặc mua từ các quốc gia phát thải ít hoặc nhiều hơn so với mục tiêu cam kết.
Từ đó, một loại hàng hóa mới xuất hiện trên thế giới là các chứng chỉ hấp thụ/giảm phát thải khí nhà kính. Bởi carbon dioxide (CO2) là khí nhà kính quy đổi tương đương cho tất cả mọi loại khí nhà kính khác, nên các giao dịch này được gọi là mua bán và trao đổi carbon. Điều này đã hình thành thị trường carbon hay còn gọi thị trường tín chỉ carbon.
6. Phân loại thị trường tín chỉ carbon
Thị trường tín chỉ carbon được phân loại thành hai hình thức chính:
- Thị trường carbon bắt buộc: Đây là thị trường mua bán carbon dựa trên cam kết của các quốc gia trong Công ước Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu (UNFCCC). Các quốc gia thành viên bắt buộc phải tuân thủ theo quy định phát thải để đạt được mục tiêu cắt giảm khí nhà kính thải ra môi trường.
- Thị trường carbon tự nguyện: Các tổ chức, công ty hoặc giữa quốc gia tham gia tự nguyện, hợp tác thỏa thuận. Đặc biệt, họ có thể mua tín chỉ để bù đắp lượng khí thải mà không bị ràng buộc từ các hiệp định quốc tế.
7. Cách tính tín chỉ carbon
Hiện nay, có hai phương pháp phổ biến để tính tín chỉ carbon như sau:
Phương pháp dựa trên hoạt động:
Công thức:
Lượng khí thải KNK = Hệ số phát thải * Mức tiêu thụ/sản lượng.
Ví dụ: Một nhà máy sử dụng 100 tấn than đá, với hệ số phát thải là 2,49 tấn CO2/tấn than. Tổng lượng khí thải sẽ là 249 tấn CO2, tương đương 249 tín chỉ carbon cần bù đắp.
Phương pháp dựa trên hiệu suất:
Công thức:
Lượng khí thải giảm = Lượng khí thải trước dự án – Lượng khí thải sau dự án.
Ví dụ: Một dự án trồng rừng giúp giảm 50 tấn CO2/năm, công ty sẽ được nhận 50 tín chỉ carbon.
8. Quá trình đạt tín chỉ carbon
Để đạt được tín chỉ carbon, tổ chức hoặc sản phẩm cần tiến hành theo thứ tự. Đầu tiên là kiểm kê, xác định và đo lường chính xác lượng khí nhà kính mà tổ chức tạo ra trong các hoạt động sản xuất của mình.
Tiếp theo là thực hiện phân tích các khía cạnh khác nhau của quá trình sản xuất và vận chuyển để đánh giá lượng khí thải nhà kính phát sinh. Cuối cùng là thiết lập các biện pháp giảm khí nhà kính và triển khai các biện pháp để giảm thiểu ảnh hưởng đối với môi trường.
Quy trình để đạt tín chỉ carbon
9. Cách bán tín chỉ carbon
Quy trình bán chứng chỉ carbon khá phức tạp, đòi hỏi các doanh nghiệp cần hiểu biết về thị trường tín chỉ, các quy định và cách tiếp cận khách hàng phù hợp. Cách bán tín chỉ carbon cụ thể như sau:
- Xác định nguồn tín chỉ carbon: Xác định nguồn tín chỉ carbon gồm các dự án bảo vệ rừng, hoạt động giảm khí thải hoặc sử dụng năng lượng tái tạo.
- Đánh giá và xác minh: Thực hiện đánh giá và tính lượng tín chỉ carbon của các tổ chức chứng nhận.
- Giá và thị trường: Tổ chức cần nắm thông tin về thị trường tín chỉ, giá bán, quy tắc giao dịch và các yếu tố khác của thị trường tham gia.
- Giao dịch: Các tín chỉ có thể được bán trực tiếp cho các tổ chức cần đền bù carbon hoặc thông qua sàn giao dịch tín chỉ. Trong lúc giao dịch, cả hai bên cần thống nhất các điều khoản.
- Hợp đồng và pháp lý: Các tổ chức, doanh nghiệp cần làm việc với các chuyên gia pháp lý và có hợp đồng để tuân thủ quy định theo pháp luật.
- Xây dựng và quảng bá thương hiệu: Tổ chức có thể dùng các kênh truyền thông để xây dựng và quảng bá thương hiệu mạnh mẽ cho tín chỉ carbon của mình, nhằm tiếp cận khách hàng và tăng giá trị thương hiệu.
- Hỗ trợ khách hàng: Hỗ trợ khách hàng và cung cấp các thông tin đầy đủ về tín chỉ carbon và các ảnh hưởng tích cực đến môi trường.
- Tìm kiếm cơ hội: Tìm kiếm cơ hội mở rộng hợp tác để tăng thêm giá trị cho tín chỉ carbon và tăng nguồn cung.
Tín chỉ carbon không chỉ là một công cụ quan trọng trong việc giảm thiểu khí thải nhà kính, mà còn là một phần thiết yếu trong nỗ lực toàn cầu nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu. Hi vọng qua bài viết này đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về khái niệm, lợi ích, hoạt động và phân loại thị trường tín chỉ carbon.
English
